Mijn moeder leerde me dat luie mensen worden gemaakt, niet geboren. Ze zei dat niet zomaar, ze handelde daar ook naar. Je hebt mensen die opdragen en eisen en je hebt mensen die vragen en uitleggen. Mijn moeder was van het eerste type. Ik haalde daar een levensles uit van verplicht hard werken, altijd mijn verantwoordelijkheid nemen en niet de gemakkelijke oplossing kiezen. Ergens moeite voor moeten doen is goed voor je. En als het pijn doet, neem je een paracetamol en ga je door, je gaat niet op de bank liggen insinueren. Ondertussen is de algehele luiheid in ons leven geslopen. De kantjes worden er keihard van afgelopen. Liever lui dan moe. We zijn in een tijd beland van zo min mogelijk werk verzetten binnen afgepaste kaders. Koks die hard willen werken en onbeperkt flexibel zijn, werken in de top of verhuren zich uurtje-factuurtje. Veel van de koks die wij niet kunnen vinden, werken bij de multi-conveniencekeizers, ongeveer 7 uur per dag, en zijn elke avond en elk weekeinde vrij. Ik heb het geluk dat ik veel landen en steden heb mogen bezoeken en ik denk dat er vrijwel nergens zoveel eetgemak te koop is als bij ons. Best bijzonder, omdat we van huis uit juist een zuinig volk zijn en graag de mouwen opstropen. Maar de gemakzucht heeft ons in zijn greep. We zijn daarbij natuurlijk ook handelaars, dus als er ergens een markt voor is dan springen we erin. Gemak werkt luiheid in de hand. Zou het zo kunnen zijn, dat als veel zo niet alles steeds gemakkelijker wordt gemaakt, dat hard werken en stevig aanpakken steeds moeilijker wordt? Waarom moeilijk doen als het gemakkelijk kan? Natuurlijk is overal een reden voor, desnoods bedenken we er een paar. Als je geen tijd hebt om te koken, dan kun je van alles kant en klaar kopen. Elke groente ligt voorgesneden of voorgegaard in elke gewenste vorm of maat in het schap. Ik heb daar in principe niks op tegen, want als je door te kopen tijd en geld kunt besparen, dan biedt dat wat mij betreft goede compensatie. Maar er is een verschil tussen gemakzucht en lui gedrag. Als ik door de supermarkt loop, vraag ik me af wat er in de mensen om gaat. Hoezo kunnen wij de worst niet zelf in plakjes en de kaas niet eigenhandig in blokjes snijden? Waarom zijn de broodjes alvast voorgesneden? Waarom stel je je eigen barbecue-pakket niet samen? Kiwi in schijfjes? Dat is waar we lui van worden. Als je spiegeleitjes kant en klaar koopt, moet je ze nog steeds verwarmen, dan kun je net zo goed dat eitje zelf bakken. Ondertussen verdienen we wat meer, zijn we steeds vaker van huis, waardoor we minder tijd hebben voor onze huishoudens. Druk! Daarom huren we een werkster in, laten we elk jaar de tuin fiksen door ‘een mannetje’, kopen noodgedwongen een tweede auto, brengen de kids een extra dagje naar de crèche, laten de hondenuitlaat-student komen en kopen we veel duurdere kant en klare maaltijdcomponenten voor het snelle gemak. Het mes is vervangen door de schaar. We bedenken zelf geen maaltijden, laat staan weekmenu’s, maar laten ons leiden door wat de uit-gekookten voor ons hebben bedacht. We zijn zelfs te lui om op zoek te gaan naar een goedkopere energieverstrekker of verzekeraar, al kun je dat natuurlijk ook prima uitbesteden. Dat hebben we allemaal over voor een luxeleven. Luxeleven? Soms vraag ik me af hoe luxe dat leven werkelijk is. Feitelijk werken we voor misschien wel 50% om ons leven luxer, duurder en verondersteld gemakkelijker te maken. We kopen alles wat een ander voor ons kan regelen. Dat we daarvoor heel veel meer moeten doen en laten hebben we nauwelijks nog door. Word je geleefd? Dat doe je zelf! In mijn beleving is het zo dat als je minder zou werken, daardoor inderdaad minder geld hebt te besteden, je veel meer kunt doen. Je wordt er ook een stuk rustiger van. Kun je gezellig je eigen toko schoonmaken en zelf de maaltijden bereiden. Af en toe een uurtje in de tuin aan de slag of wandelen met je hond. Scheelt je ook een kostbare tweede auto en je ziet je kinderen wat vaker. Kun je ze uitleggen dat luie mensen worden gemaakt, niet geboren.
Schouwenburgschrijft 